ช่องแสงกลางบ้าน

จากสภาวะการพัฒนาทั้งทางสังคมและเศรษฐกิจรวมทั้งรูปแบบการดำเนินชีวิตที่จำเป็นต้องก้าวให้ทันสมัยไปพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงของกระแสโลกาภิวัตฒน์ที่ทำให้ต้องพัฒนาเพื่อให้เท่าทันนานาอารยประเทศ ทำให้รูปแบบอาคารบ้านเรือนในปัจจุบันนั้นมีรูปทรงที่แตกต่างกว่าในสมัยก่อนอย่างสิ้นเชิง จะมีให้เห็นเป็นรูปแบบของบ้านเรือนไทยแท้ ๆ นั้นก็มีเป็นส่วนน้อย อาจจะด้วยเนื้อที่และปัจจัยต่าง ๆ ประจวบกับลักษณะและรูปแบบของวิถีการดำเนินชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไปจากเมื่อก่อนด้วย จึงทำให้เอกลักษณ์ของบ้านไทยนั้นลดน้อย ถอยลงไป

อาคารบ้านเรือนในสมัยก่อนนั้น การออกแบบจะเน้นรูปแบบของบ้านที่อิงแอบกับธรรมชาติ เปิดช่องลม เพื่อรับอากาศบริสุทธิ์ และแสงแดดให้เข้ามาในตัวบ้าน ทำให้ภายในอาคารบ้านเรือนนั้นโล่ง โปร่ง สบาย ไม่ต้องพึ่งพาเทคโนโลยีเครื่องปรับอากาศ ที่เสียทั้งเงินค่าไฟและก่อให้เกิดมลภาวะตามมา

ส่วนอาคารบ้านเรือนในปัจจุบันนั้นหากเป็นบ้านที่ได้รับการออกแบบโดยเจ้าของบ้านเองก็สามารถกำหนดส่วนต่างๆได้ตามความพึงพอใจและสามารถรู้ได้ว่าการวางผังอาคารบ้านเรือนให้ถูกต้องตามหลักเคหะศาสตร์เพื่อความร่มเย็นเป็นสุขถูกโฉลกกับผู้อยู่อาศัยนั้นทำอย่างไร แต่สำหรับผู้ที่ซื้อบ้านแบบสำเร็จรูปหรือบ้านจัดสรรมีการก่อสร้าง ตกแต่งไว้พร้อมอยู่อาศัยได้เลยนั้นก็คงต้องค่อย ๆ ปรับเปลี่ยน แก้ไข ทั้งสภาพแวดล้อมภายนอกรวมทั้งการปรับเปลี่ยนรูปแบบ การวางผังภายในบ้าน และองค์ประกอบด้านอื่นๆ กัน ไป

อาจจะเป็นเพราะอาคารบ้านเรือนที่ก่อสร้างแบบสำเร็จรูปนั้นส่วนใหญ่จะมีพื้นที่ในการก่อสร้างที่จำกัด การแบ่งสัดส่วนให้แผนผังของบ้านนั้นเหมาะสมและโล่งโปร่งเหมือนสมัยก่อนนั้นก็ค่อนข้างทำได้ยากในการปรับปรุงทางหลักเคหะศาสตร์จึงมักใช้วิธีการติดหลังคาแบบโปร่งแสงเพื่อให้แสงจากภายนอกสามารถสาดส่องเข้ามาด้านในได้ นอกจากจะให้แสงสว่างแก่มุมที่แสงแดดสาดส่องเข้าไม่ถึงแล้วยังทำให้บรรยากาศภายในบ้านที่เคยอับ ทึบและคับแคบนั้นดูกว้างขวางขึ้นด้วย

ซึ่งบริเวณที่ควรได้รับการติดตั้งหลังคาโปร่งแสง ก็อย่างเช่น ห้องครัว ห้องน้ำ ห้องเก็บของเหล่านี้ เป็นต้น สำหรับคำแนะนำตามหลักเคหะศาสตร์แล้วการติดตั้งหลังคาแบบโปร่งแสงนั้นถือว่ามีทั้งข้อดีและข้อเสียไปพร้อม ๆ กัน ซึ่งนั่นก็ไม่ได้หมายความว่า ไม่สามารถทำได้

แต่ก็ต้องพิจารณากันให้ถ่องแท้เสียก่อน เพราะในทางเคหะศาสตร์นั้นไม่นิยมให้ตกแต่งอาคารบ้านเรือนโดยให้มีช่องแสงเข้ามาในตัวอาคารบ้านเรือนมากเกินไป เพราะจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพและโชคลาภของเจ้าของ แต่หากพิจารณากันตามหลักการออกแบบอาคารบ้านเรือน หลังคาโปร่งแสงหากจัดวางอย่างเหมาะสมจะช่วยทำให้บรรยากาศภายในบ้านนั้น โล่ง โปร่ง ประหยัดพลังงานในช่วงกลางวัน ที่ไม่ต้องใช้ไฟเพื่อให้แสงสว่าง

แต่สำหรับบ้านที่มีขนาดเล็ก การเปิดรับแสงอาทิตย์ตลอดเวลาอาจเกิดเป็นการสะสมความร้อนให้กับตัวบ้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งแดดในช่วงบ่ายเป็นที่ทราบกันดีว่าเป็นช่วงที่มีแดดแรงการสะสมความร้อนเป็นจำนวนมาก ๆ อาจทำให้อากาศภายในบ้านทวีความร้อนมากขึ้น เครื่องปรับอากาศเพิ่มการทำงานมากเป็นสองเท่า ดังนั้น บ้านที่ติดหลังคาโปร่งแสงจึงควรเป็นบ้านที่มีพื้นที่ใช้สอยภายในค่อนข้างกว้าง จะเห็นได้ว่าไม่มีอะไรดีเกินไปหรือเสียเกินไปในทางหลักเคหะศาสตร์ ความกลมกลืนอย่างเหมาะสมพอดีเป็นสาระที่สำคัญครับ