หนังสือ อู่ ซิง ซวอ ซึ่งเป็นหนังสือโบราณ ได้กล่าวถึงธาตุทั้ง 5 ไว้ว่า ทุกสิ่งทุกอย่างเกิดจากธาตุทั้ง 5 นี้ ธาตุทั้ง 5 จะเป็นส่วนประกอบของทุกสิ่งในโลกนี้ คนจีนใช้ความคิดนี้อธิบายสิ่งต่างๆ เช่น ฮวงจุ้ย ฟิสิกส์ คณิตศาสตร์ เคมี ีว่าเอาอะไรผสมอะไรแล้วเกิดเป็นอะไร ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของจีนจึงถือกำเนิด
ฮวงจุ้ยได้สอดแทรกความหมายเชิงปริศนาธรรมเอาไว้ เชื่อว่าเกิดขึ้นในช่วงหลังจากที่ได้รับอิทธิพลของศาสนาพุทธ เข้ามาเผยแพร่ในจีน ในช่วงสมัยราชวงศ์ฮั่น 206 ก่อน ค.ศ. ค.ศ. 220 ลัทธิเต๋ากับศาสนาพุทธผสมผสานกันอย่าง กลมกลืน ส่งผลให้ฮวงจุ้ยได้รับอิทธิพลเรื่องของการกระทำดี และสอดแทรกเรื่องการกระทำดีเป็นส่วนหนึ่งของเคล็ดวิชา โดยแทนความหมายของ 5 ธาตุ เป็นปรัชญา 5 อย่าง เพื่อเป็นสิ่งเตือนสติให้กระทำดี ดังนี้
ธาตุทอง คือการดำเนินชีวิตอยู่ด้วย ความกตัญญ สำนึกในบุญคุณแห่งสรรพสิ่งทั้งปวง ปฏิบัติดำเนินชีวิต ด้วยความเที่ยงธรรมปราศจากความลำเอียงและมีความกล้าหาญในวิถีทางที่ถูกต้อง เพื่อแก้ไขมิให้มีความ วิบัติ เสื่อมโทรม ไม่เจริญงอกงามแห่งชีวิต หรือ สูญสิ้น'
ธาตุน้ำ คือการดำเนินชีวิตอยู่ด้วยสติปัญญา ปัญญาธรรม คือมีสติปัญญาหยั่งรู้ เท่าทันวัฎจักรแห่งทุกข์ มีการศึกษาหาความรู้ เพื่อเข้าใจในต้นเหตุแห่งปัญหาเพื่อแก้ไขสภาพความวุ่นวายไม่สงบความชั่วร้ายแห่งจิตใจ และสถานการณ์ต่างๆ ของ 'ผีสิง'
ธาตุไม้ คือการดำเนินชีวิตด้วยความ เมตตา ต้องการให้ผู้อื่นมีความสุข กรุณา ปรารถนาให้ผู้อื่นพ้นทุกข์ มุทิตา ยินดีด้วยในความสุขสำเร็จของผู้อื่น อุเบกขา คือการวางใจเป็นกลางไม่ลำเอียง หรือ'พรหมวิหาร 4' เพื่อแก้ไขแปรสภาพ ของความเป็นสิ่งหมองใจในชีวิตแปรเป็นสภาพเป็นความเบิกบานใจมีสมาธิและสุขปิต ิเพื่อก่อให้เกิดความเจริญรุ่งเรืองในปัญญา และในวาจาเป็นคุณประโยชน์ต่อตนเองและสังคมให้เจริญวัฒนา ก้าวหน้าสืบไป
ธาตุไฟ คือการดำเนินชีวิตอยู่ด้วย จริยธรรม อันดีงามได้แก่ การประพฤติตนให้มีความ สุภาพเรียบร้อย อ่อนน้อมถ่อมตน กริยามารยาทดีงาม มีคุณสมบัติพรั่งพร้อมทั้ง กาย วาจา และใจ เพื่อแก้ไขมิให้เกิดความหลงผิด มั่วอบายมุข เกิดความเดือดร้อน ที่เป็นอุปสรรคเดือดร้อนต่างๆ ของ 'โทษภัย'
ธาตุดิน คือการดำเนินชีวิตอยู่ด้วย ความซื่อสัตย์ สุจริตมีความสุขุม หนักแน่น รอบคอบ และอดทน คือ ' สัตยธรรม' มีความเชื่อมั่นในความถูกต้องดีงาม ไม่หลงผิดหูเบาใจเบาหลงไปกับสิ่งไม่ดี เพื่อแก้ไขความ ปั่นป่วน หรือการได้รับการก่อกวนจากภายนอก ติฉินนินทาว่าร้ายให้เสียหายได้คือ 'อสูร
มาตรวัดฮวงจุ้ย สื่อถึงการกำหนดวางแผนให้ใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้คุ้มค่าที่สุด เพื่อจะไม่ให้เหลือทิ้งสิ้นเปลือง ฮวงจุ้ยเป็นเพียงส่วนประกอบหนึ่งเท่านั้นที่จะทำให้เราประสบความสำเร็จสิ่งที่สำคัญที่สุดคือการที่เรา ประพฤติปฏิบัติคุณธรรม 5 ธาตุ ที่กล่าวมาแล้วถึงแม้ว่าท่านจะมีฮวงจุ้ยที่ดีเพียงใดแต่ไม่มีคุณธรรมฮวงจุ้ย ก็ไม่สามารถช่วยให้ประสบความสำเร็จได้